3 cách nhận biết tổ yến bị hư do không bảo quản đúng cách

Yến sào là một loại thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao và mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Đặc biệt, nó rất thích hợp để bồi bổ cơ thể suy nhược, người già yếu, trẻ em biếng ăn và cần tăng cân, cũng như những người bệnh muốn củng cố hệ miễn dịch. Tuy nhiên, việc tiếp xúc với yến sào kém chất lượng, bị hư hỏng hoặc ẩm mốc có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Dưới đây là những dấu hiệu để nhận biết tổ yến bị hư khi không được bảo quản đúng cách, mà bạn có thể tham khảo.

1. Cách nhận biết tổ yến bị hư do bảo quản không đúng cách

Yến sào là sản phẩm được chế biến từ dãi tuyến nước bọt dưới lưỡi của chim yến, có giá trị dinh dưỡng cao, đặc biệt giàu protein, vitamin và khoáng chất, mang lại lợi ích sức khỏe đáng kể cho người sử dụng. Dựa trên độ tinh khiết và phương pháp chế biến, yến sào được phân loại thành 3 loại chính: tổ yến thô, yến tinh chế và yến rút lông nguyên tổ. Thông thường, để bảo quản yến sào khô, bạn chỉ cần đặt nó ở nơi thoáng mát, khô ráo, tránh ẩm mốc và ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp, trong khoảng thời gian từ 2-3 năm.

Tuy nhiên, yến sào có thể bị hỏng do nhiều nguyên nhân khác nhau, gây ra sự phát triển của nấm mốc và suy giảm chất lượng. Nếu bạn không sử dụng yến sào thường xuyên hoặc vô tình mua phải sản phẩm kém chất lượng hoặc yến sào bị hỏng do lưu trữ không đúng cách, điều này có thể gây hại cho sức khỏe của bạn. Để tránh mua và sử dụng yến sào hỏng, bạn có thể tham khảo một số gợi ý nhận biết tổ yến bị hư dưới đây:

A. Cách nhận biết tổ yến bị hư qua màu sắc

Yến sào là một loại thực phẩm tự nhiên có tác dụng bồi bổ sức khỏe, với nhiều thành phần quý giá và có lợi cho sức khỏe. Tổ yến thô (yến nguyên chất) chưa qua sơ chế thường có cấu trúc thô và xơ, khi chạm vào có cảm giác chắc tay, sợi yến không đồng đều về độ dày, và khi đặt dưới ánh nắng mặt trời, sợi yến trở nên trắng đục, cho phép ánh sáng xuyên qua.

Tổ yến thô có màu trắng vàng hoặc màu vàng cam, các sợi yến chồng chéo đan xen nhau, và vẫn giữ nguyên chân và sợi xơ, đế tổ cứng, dày và chắc chắn ở hai bên. Trong khi đó, tổ yến tinh chế thường rất giòn và dễ vỡ, không đàn hồi khi bị bóp hoặc uốn nhẹ, sợi yến có cấu trúc xơ, hơi thô ráp do đã được hút ẩm một cách cẩn thận. Tổ yến khô bị hỏng và có nấm mốc thường có những đặc điểm sau:

• Yến bị hỏng thường có màu không đồng đều, trên tổ yến có thể xuất hiện các vết màu loang lổ.
• Yến có dấu hiệu bị oxy hóa hoặc bị vi khuẩn ăn mòn, thường không còn màu trắng vàng hoặc vàng cam, thay vào đó có màu trắng xám hoặc trắng nâu.
• Ngoài ra, bạn cũng cần cẩn trọng với các loại yến trắng, vì nấm mốc trắng trên tổ yến rất khó phát hiện. Hãy quan sát tổ yến cẩn thận, nếu thấy một số điểm không đồng màu, có những đốm trắng nhỏ trên tổ, đó là dấu hiệu tổ yến đã bị mốc.
• Quan sát tổ yến cẩn thận, nếu tổ xuất hiện những vết bẩn nhỏ có màu không bình thường như đen, xám, xanh hoặc đỏ… thì tổ yến đã bị hỏng do không được bảo quản cẩn thận.

Ban đầu, tổ yến chất lượng sẽ có màu trắng vàng nhạt, màu trắng vàng, vàng cam hoặc đỏ hồng (phụ thuộc vào loại yến), đây là màu sắc cho thấy tổ yến có chất lượng tốt và chưa bị hỏng. Nếu tổ yến dần chuyển sang màu vàng, màu sắc ngày càng đậm và thậm chí chuyển sang màu trắng, màu nâu, màu sắc ngày càng đậm, bạn không nên sử dụng nữa. Những tổ yến này đã bị hỏng do chất lượng kém, không được bảo quản đúng cách và đã thay đổi về cả tính chất vật lý và tính chất hóa học. Bạn nên tránh sử dụng để đảm bảo sức khỏe của mình không bị ảnh hưởng xấu.

B. Cách nhận biết yến sào tươi bị hư

Yến sào tươi là loại yến sào đã trải qua quá trình ngâm nước để nở và loại bỏ bụi bẩn, tạp chất và lông bám trên tổ yến. Sau đó, yến được để ráo nước mà không được dệt tổ và sấy khô lại. Tổ yến sào tươi và chất lượng sẽ có màu trong, sợi yến có độ đàn hồi tốt và mang mùi tanh thơm đặc trưng của yến sào.

Ngược lại, tổ yến sào tươi bị hư, bị trộn với các nguyên liệu giả khi chạm vào, bạn sẽ cảm nhận được nhớt dính và sợi yến mềm. Trong một số trường hợp, sợi yến có thể bị nhão, dễ đứt và không có kết cấu sợi rõ ràng. Đây là dấu hiệu nhận biết tổ yến bị hư, quá hạn sử dụng hoặc có thể bạn đã mua phải yến giả. Ngoài ra, nếu bạn ngửi thấy một mùi lạ và không còn mùi tanh như ban đầu, cũng không nên sử dụng vì đây là dấu hiệu cho thấy yến đã bị hư hỏng.

C. Cách nhận biết yến chưng sẵn đã hư

Yến chưng sẵn là một trong những sản phẩm phổ biến trên thị trường hiện nay, bao gồm yến hũ công nghiệp và tổ yến chưng tươi theo yêu cầu. Thông thường, yến hũ công nghiệp có thể được bảo quản trong khoảng 6 tháng đến 1 năm, trong khi yến chưng tươi theo yêu cầu hoặc tự chưng có thể được bảo quản trong 5-7 ngày tùy thuộc vào loại.

Tuy nhiên, loại yến này cũng dễ bị hư, hỏng nếu không được bảo quản đúng cách. Dấu hiệu nhận biết yến đã bị hỏng thường là màu sắc của hũ yến thay đổi, nước yến có cảm giác sền sệt, nhão, và sợi yến từ trong suốt chuyển sang màu trắng đục. Khi lắc nước yến, bạn sẽ thấy nước sánh hơn bình thường. Thông thường, khi bạn ngửi, yến sẽ có mùi lạ, có cảm giác thiu và không còn mùi thơm ngon như những hũ yến đã sử dụng trước đó. Nếu bạn gặp những dấu hiệu này trong trường hợp của yến chưng sẵn hoặc tự chưng, bạn nên tránh sử dụng để đảm bảo sức khỏe.

2. Nguyên nhân gây hỏng, nấm mốc và biến chất tổ yến

Tổ yến khô, bao gồm yến nguyên chất chưa qua quá trình làm sạch lông, yến rút lông nguyên tổ và yến tinh chế, dễ dàng được bảo quản khi được đặt ở môi trường khô ráo và thoáng mát. Tổ yến thật không thể bị thay đổi màu sắc, nấm mốc, hỏng hay biến chất. Tuy nhiên, những tổ yến kém chất lượng hoặc không được xử lý đúng cách thường dễ gặp các vấn đề sau:

• Chất lượng yến kém hoặc quy trình sản xuất không đảm bảo: Các loại tổ yến này thường bị trộn với mủ trôm, bún tàu, nấm tuyết hoặc được tẩm đường, phủ muối nhằm tăng trọng lượng sản phẩm. Những tổ yến này dễ bị thay đổi màu sắc và “đường đi” sau một thời gian. Ngoài ra, quá trình sấy khô yến không đảm bảo hoặc tổ yến không khô hoàn toàn cũng có thể khiến yến bị nấm mốc.
• Tổ yến không đạt độ khô: Trong quá trình vận chuyển, để tránh tổ yến bị vỡ, nhiều cơ sở đã phun sương nước lên tổ, không may làm ẩm tổ yến. Điều này dẫn đến việc tổ yến dễ thay đổi màu sắc và bị nấm mốc, ngay cả khi đã được bảo quản cẩn thận sau khi mua.
• Bảo quản không đúng cách: Sản phẩm không được bảo quản theo hướng dẫn, để quá lâu không sử dụng vượt quá hạn sử dụng được ghi trên bao bì. Việc không đặt tổ yến trong hộp, không đóng kín nắp hoặc để ở nơi có nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp, tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời cũng dễ làm tổ yến bị hỏng. Ngoài ra, tổ yến cũng dễ bị côn trùng xâm nhập nếu không được bảo quản đúng cách, làm cho yến biến đổi tính chất và hỏng nhanh hơn.

Trong phần lớn các trường hợp, tổ yến nguyên chất và chất lượng đảm bảo sẽ không dễ bị hỏng. Tuy nhiên, nếu không đảm bảo chất lượng hoặc bảo quản không đúng cách, yến sào có thể gặp các vấn đề sau:

• Tổ yến chuyển sang màu vàng: Thường do tẩm đường để tăng trọng lượng hoặc tổ yến bị nhiễm khuẩn.
• Tổ yến có mùi hôi: Hãy ngâm yến trong nước khoảng 30 phút. Nếu yến nở và màu nước ngâm không thay đổi, và yến có mùi tanh như lòng trắng trứng, thì đó là tổ yến thật. Nếu yến thay đổi màu sắc, nước ngâm cũng thay đổi màu và có mùi lạ, thì đó là tổ yến giả.
• Tổ yến ẩm và nhão: Thường do không được khô hoàn toàn, tạo điều kiện cho vi khuẩn và nấm phát triển.
• Tổ yến bị nấm mốc: Do quá trình làm sạch, đóng gói hoặc bảo quản không đúng cách, gây xâm nhập vi khuẩn hoặc phát triển nấm mốc trong tổ yến.

Đối với những loại tổ yến đã thay đổi tính chất vật lý và hóa học này, cách xử lý tốt nhất là không sử dụng chúng. Tránh vì tiếc tiền mà dùng thử, vì một khi tổ yến không đảm bảo chất lượng, rất khó để biết được những chiêu trò mà người bán sử dụng để “đánh lừa” người mua. Việc sử dụng các loại tổ yến này chỉ gây hại cho sức khỏe và mang lại hậu quả tiêu cực.

3. Cách bảo quản tổ yến đúng nhất để tránh hư hỏng, mốc và mất chất

Bảo quản tổ yến một cách đúng cách là yếu tố quan trọng để đảm bảo yến không bị hư hỏng, nấm mốc và mất chất lượng. Dưới đây là một số gợi ý về cách bảo quản tổ yến mà bạn có thể tham khảo:

• Bảo quản tổ yến thô và yến tinh chế

Đặt tổ yến vào hộp kín và bảo quản ở nơi khô ráo và thoáng mát. Tránh đặt tổ yến ở nơi quá kín, gần cửa kính có ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp hoặc nơi có độ ẩm cao.

Sau khi sử dụng, đậy kín nắp hộp và bảo quản ở nơi khô ráo, tránh xa những nơi ẩm ướt và có nguồn nhiệt độ quá cao.

• Bảo quản tổ yến đã sơ chế

Cho yến vào túi nilon, túi zip hoặc hộp kín và bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh với nhiệt độ khoảng 4 độ C. Thời gian bảo quản tối đa là 7 ngày.

Bạn cũng có thể chia tổ yến thành nhiều phần nhỏ, đặt vào túi nilon, túi zip hoặc hộp kín, và bảo quản trong ngăn đông tủ lạnh. Khi muốn sử dụng, chỉ cần lấy yến ra khỏi ngăn đông và để rã đông trong ngăn mát qua đêm. Phương pháp này giúp bảo quản tổ yến trong khoảng 3 – 5 tháng.

• Bảo quản tổ yến đã chưng

Với tổ yến hũ công nghiệp, bạn có thể bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh và nên sử dụng ngay sau khi mở nắp.

Đối với tổ yến tự chưng, nếu không sử dụng hết, hãy cho vào chai hoặc hũ thủy tinh có nắp đậy kín và để trong ngăn mát tủ lạnh. Thời gian bảo quản tốt nhất cho loại tổ yến này là từ 5 – 7 ngày, nên tiêu thụ càng sớm càng tốt.

Nhớ luôn tuân thủ các phương pháp bảo quản yến trên để đảm bảo sự tươi ngon và an toàn cho yến sào của bạn.

4. Một số lưu ý quan trọng khi bảo quản và sử dụng yến sào chất lượng cao

Trong quá trình bảo quản và sử dụng yến sào, hãy lưu ý các vấn đề sau đây để đảm bảo chất lượng và an toàn:

• Kiểm tra và loại bỏ yến sào hỏng: Yến sào cần được bảo quản cẩn thận. Hãy không sử dụng yến đã bị hư hỏng hoặc có dấu hiệu nấm mốc. Nếu gặp trường hợp này, hãy vứt bỏ ngay để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe.
• Mua yến sào từ nguồn tin cậy: Hãy chọn mua yến sào từ những địa chỉ uy tín, đảm bảo chất lượng sản phẩm. Tránh mua từ những cơ sở hoặc cá nhân không cung cấp thông tin sản phẩm rõ ràng, để tránh mua phải yến giả, kém chất lượng hoặc bị ẩm mốc.
• Bảo quản và sử dụng theo hướng dẫn: Hãy tuân theo hướng dẫn bảo quản phù hợp cho từng loại yến sào. Đừng sử dụng yến đã hết hạn, vì nó có thể bị biến chất, mất chất dinh dưỡng và chứa các chất gây hại cho sức khỏe.
• Chế biến yến sào đúng cách: Trong quá trình chế biến yến sào, hãy chưng ở nhiệt độ từ 80 – 90 độ C. Tránh chưng yến ở nhiệt độ cao và trong thời gian dài, để tránh làm mất chất của yến.
• Sử dụng yến sào hợp lý: Hãy sử dụng yến sào với liều lượng thích hợp, tuỳ thuộc vào độ tuổi và tình trạng sức khỏe. Với trẻ em từ 10 tuổi trở lên và người lớn, chỉ nên dùng 3 – 5g yến sào mỗi lần, 2 – 3 lần mỗi tuần. Hãy tránh lạm dụng yến sào.

Thông qua những lưu ý trên, hy vọng bạn có thể nhận biết tổ yến bị hư một cách dễ dàng, từ đó tránh ngộ độc và đảm bảo sức khỏe của bạn.